شانزدهم مهربرابربا هشتم اکتبر، به عنوان روز جهانی کودک نام گرفته است. این روز بهانه ای است برای قدم نهادن به دنیای معصومیت های کودکانه و تلاش برای شناخت هر چه بهتر سرمایه های گرانبهای جامعه بشری، تا در پرتو استعداد و توانایی خدادادی آنان، آینده ای درخشان برای دنیای انسانی ترسیم کرد.
کودکان، رحمت و برکت زندگی و سرمایه های آینده یک کشور هستند، کسانی که برای رشد و بالندگی؛ نیازها و خواست هایی دارند که اگر به درستی به آنها رسیدگی شود، شاهد شکوفایی استعدادها و توانایی هایشان خواهیم بود، امروزه تربیت و پرورش صحیح کودک از اساسی ترین و مهم ترین مسائل اجتماعی محسوب می شود که نقش موثری در رسیدن به سعادت و آینده مطلوب جامعه دارد.
در این زمینه خانواده دارای نقشی اساسی در رشد شخصیت کودک است، که با فراهم سازی محیطی مناسب می تواند فرزندانی شایسته را آماده حضور در جامعه کند، علاوه بر خانواده، جامعه نیز در برابر کودکان وظایفی دارد و باید خود را مکلف به انجام آن بداند زیرا تنها با وجود افرادی سالم می توان جامعه ای موفق و به دور از مشکلات و نابهنجاری داشت.
اهمیت آموزش و پرورش کودک باعث شده تا در این زمینه مطالعات و تحقیقات بسیار عمیق و گسترده ای صورت پذیرد و این امر کشورهای پیشرفته را بر آن داشته تا برای دستیابی به تربیت و آموزش درست و صحیح کودکان با تشکیل سازمان های گوناگونی آنها را تحت مراقبت های علمی و عملی مختلف قرار دهند.
دین مبین اسلام نیز توجه فراوانی به کودکان دارد که نمونه عملی آن را می توان در رفتار پیامبر اکرم(ص) با کودکان مشاهده کرد. این دین آسمانی درباره کودک و مسائل مربوط به این قشر جامعه، احکامِ مخصوصی همچون چگونگی ارتباط با کودک، شیردهی به نوزاد، مراقبت های رفتاری در نحوه تماس با کودک، آموزش کودکان به عبادت و... وضع کرده است از جمله این قوانین، منع افراد از انجام تنبیه بدنی شدید کودکان و در نظر گرفتن مجازات های سنگین برای آنانی است که کودکان را مورد آزار و اذیت قرار می دهند. همچنین این دین الهی توجه شایانی به تغذیه، پوشاک و مسکن کودک دارد و وظیفه تامین این نیازها را بر عهده پدر قرارداده است و این احکام همگی نشان از دقت ژرف اسلام و اهمیت والای تربیت کودک در آموزه های دینی دارد.
امام علی(ع) درباره اهمیت تربیت کودک به امام حسن(ع) می فرمایند:"قلب کودک مانند زمین بی گیاه است که هرچه بر او عرضه شود، می پذیرد، به همین جهت من پیش از این که قلب تو سخت شود و دلت مشغول گردد، به تأدیب تو اقدام کردم."
امام صادق(ع) درباره محبت به کودک فرمودند:"خداوند بنده اش را به واسطه شدت محبتی که نسبت به فرزندش دارد، مورد مرحمت قرار می دهد."
در دنیای امروز با آنکه بسیاری از جوامع و کشورها در جهت حمایت از کودکان گام بر می دارند اما هنوز این قشر، از آسیب پذیرترین و مظلومترین قربانیان انواع استثمار، تبعیض، جنگ و خشونت جسمی و عاطفی به شمار می روند که روح و سرشت پاکشان هدف انسان ستیزی و توحش قرار میگیرد و امنیت زندگیشان با خطراتی همچون سوء تغذیه، کودک آزاری، محرومیت از تحصیل، اعتیاد، فقر و... تهدید می شود.
تمامی این عوامل تاثیرات منفی بر روی سلامت جسمی - روانی کودکان و رشد سالم آنها می گذارد. وجود این خطرها و تهدیدها نیاز به حمایت از کودکان را بیش از پیش آشکار می سازد، به همین منظور جامعه جهانی برای حمایت کودکان در سال 1989 پیماننامه حقوق کودک را به تصویب رساند و به امضای 193 کشور رسید که ایران نیز یکی از این کشورهاست.
در این پیمان نامه از ملتهای دنیا خواسته شده به منظور تامین ضمانت حداقل استانداردها در زمینه حقوق کودک گامهای موثری بردارند. فعالیت هایی نظیر حمایت از کودکان در مقابل هرگونه خشونت، بدرفتاری و آدمربایی و نیز هر گونه اشتغال زیانبار ، استثمار و ... همچنین فراهم کردن تغذیه و بهداشت کافی، آموزش اولیه رایگان و رفتار برابرخواهانه بدون توجه به جنسیت یا سابقه نژادی یا فرهنگی و...
در این پیماننامه آمده است:"مصلحت کودکان همواره باید ملاک عمل دستاندرکاران تصمیمگیری درزمینه امور مربوط به آنها باشد".
کودکان در دنیای امروز با مشکلات بسیاری روبرو هستند، تهدیدهایی که سد محکمی برای رسیدن به آرزوها و آمال آنهاست، از جمله مشکلات و معضلات کودکان کار، کودک آزاری در اشکال مختلف و...
جوامع سالم نیازمند افرادی سالم است، برای رسیدن به این هدف می توان با آموزش اجباری و رایگان، تأمین امکانات و آسایش برای تمامی کودکان و خانوادههای بیبضاعت، تغذیه سالم، بهداشت، امکانات رفاهی، آموزش و لغو کار کودکان و همچنین کمک و تأمین مالی، بیمه و خدماتدرمانی رایگان برای تمام کودکان زیر 18 سال کمک شایانی به این امر کرد و حرمت و حقوق انسانی کودکان را پاس داشت و با اجرای کامل حقوق پیماننامه کودکان جامعه ای امن و آرام را به آنان هدیه کرد.
روز جهانی کودک فرصتی است برای اندیشیدن به نیاز انسان هایی که نگاهشان از آب چشمه زلال تر و قلب هایشان مملو از عشق و محبت است، فرشتگان کوچکی که ایستادن بر فراز قله قلبشان تنها یک تبسم و یک نگاه مهربان را می طلبد، آنها تشنه آغوش گرم مادران و دست های پر محبت پدران می باشند و امید است تا با توجه روز افزون به کودکان ایران عزیزمان، شاهد شکوفایی استعدادها و توانایی هایشان باشیم و در آینده ای نه چندان دور آنان پرچمدار پیشرفت و آبادانی کشورمان در سراسر دنیا باشند.
قابل ذکر است شعار امسال روزجهانی کودک "فرزندپروری مثبت راهی به سوی سلامت اجتماعی" تعیین شده است.
گزارش: ایرنا