برخی فیلمسازان سینمای ایران به لحاظ کمی کارنامه ای پربار نداشته اما از نظر کیفی در اوج قرار داشته اند که زنده یاد "سیف الله داد" یکی از شاخص ترین این فیلمسازان محسوب می شود.

سیف الله داد روز دوم مهر سال 1334 در خرمشهر به دنیا آمد و پس از پایان دوران دبیرستان و اخذ دیپلم وارد دانشگاه شیراز شد و در رشته جامعه شناسی به تحصیل پرداخت.
داد فعالیت های هنری خود را از رادیو آغاز کرد و با سمت سرپرست تولید رادیو و تلویزیون شیراز فعالیت خود را ادامه داد.
در سال های ابتدایی دهه 60، وی به سمت سینما گرایش بیشتری پیدا کرد و پس از آشنایی با "بهروز افخمی" که در آن دوران در صدا وسیما مشغول به کار بود، فیلم "زیر باران" را کلید زد که در ابتدا برای نمایش در سینما در نظر گرفته شده بود اما در یکی از شب های دهه فجر از تلویزیون پخش شد.
فیلم داستان کارمندی به نام "سماواتی" است که پس از دریافت حقوق معوق سه ماه خود، آن را در خیابان گم کرده و همه برنامه هایش برای پرداخت هزینه های زندگی به هم می ریزد.
"زیر باران" فیلم ساده و بی تکلفی است که پیام اخلاقی روشنی را درون خود دارد و برای انتقال آن به بینندگان تلاش بسیار می کند.
داد در ساخت این فیلم بیشتر به درونمایه اخلاقی داستان توجه کرده و به همین خاطر نیز از دیگر وجوه کار تا اندازه ای غافل شده است.
وی سه سال بعد، "کانی مانگا" یکی از بهترین فیلم های جنگی سینمای ایران که غنای تکنیکی قابل ملاحظه ای داشت را ساخت که با استقبال بسیار روبرو شد.
داد در این فیلم به سراغ وجه حادثه ای جنگ ایران و عراق رفت و داستان پرکششی را تدارک دید که با ساختار فنی قابل ملاحظه ای ترکیب شده است.
هواپیمایی عراقی در منطقه کردستان سقوط کرده و گروهی از تکاوران ایرانی به فرماندهی "سروان یاوری" برای دستگیری خلبان یاد شده به منطقه اعزام می شوند که در آنجا با گروهی از منافقین مسلح درگیر می شوند.
داد در دل این داستان جذاب، داستانک هایی را هم قرار داده که مهمترین آنها ناپدید شدن برادرش پس از آشنایی با سرکرده منافقین روبرویش است که جنبه شخصی ماجرا را پر رنگ تر کرده و به موازات داستان اصلی حرکت داده است.
صحنه های درگیری میان این دو گروه به لحاظ تکنیکی در سطح بالایی قرار داشته و نزدیکی بسیاری به نمونه های کلاسیک خود دارد.
البته نباید از بازی عالی "فرامرز قریبیان" و "علی ثابت" در دو جبهه خیر و شر به سادگی گذشت زیرا نقش مهمی در کیفیت بالای "کانی مانگا" داشته اند.
فیلم فوق در گیشه با استقبال عموم مواجه شده و دومین فیلم پرفروش سال لقب گرفت و در فهرست پر مخاطب ترین های تاریخ سینمای ایران به ثبت رسید.
داد پس از این موفقیت همه جانبه، در کمال تعجب چند سالی صندلی کارگردان را ترک کرد و به تدوین فیلم های کارگردانان جوان از جمله تهمینه میلانی، احمدرضا درویش و عزیز الله حمیدنژاد پرداخت.
در ابتدای دهه 70، داد به همراه "منوچهر محمدی" موسسه "سینا فیلم" را جهت تولید آثار سینمایی بنیان گذاشت که تهیه فیلم های "همسر"، "از کرخه تا راین" و "بازمانده" از محصولات آن به حساب می آید.
او سرانجام پس از هفت سال طلسم کارگردانی را شکسته و یکی بهترین آثار سینمای ایران را در رابطه با مظلومیت مردم فلسطین و قیام مردم این کشور بر ضد صهیونیست ها، با نام "بازمانده" ساخت که همچنان تازه و با طراوت جلوه می کند.
داد در نگارش فیلمنامه "بازمانده" به شیوه کلاسیک عمل کرده و ماجرای شهادت دکتر و همسرش به دست نظامیان اسراییلی را به گونه ای پرورانده که حس همدردی مخاطبان را برانگیخته و آنها را با شخصیت های اثر همراه و همدل سازد.
در "بازمانده" شخصیت پردازی در اوج قرار داشته و هیچیک از کاراکترها فاقد هویت نیستند که این امر در رابطه با "شمعون" نیز صدق می کند.
داد در سکانس پایانی فیلم فوق العاده عمل کرده و با تاکید روی انگشت های دست "فرحان" کوچک، پیام مقاومت مردم فلسطین را به بهترین شکل ممکن به مخاطبان منتقل کرده است.
وی در کار با بازیگران سوری نیز مسلط عمل کرده و بازی های روان و خارج از اغراق را از آنها که جزیی از ذات بازیگریشان به حساب می آید، اخذ کرده است.
داد در سال هایی که می توانست فیلم های ارزشمندی را به سینمای ایران عرضه کند، وارد بخش مدیریتی سینما شد و سکان معاونت امور سینمایی را بدست گرفت.
وی تا سال 1379 در سمت معاونت امور سینمایی کار کرد و پس از آن به علت بیماری کمتر به فعالیت های سینمایی پرداخت.
داد در دهه 80 فقط به مونتاژ فیلم "فرزند صبح" ساخته بهروز افخمی پرداخت که این نسخه مونتاژ شده نیز دستخوش تغییرات بسیار شد و نتیجه کار را نمی توان به داد منتسب دانست.
همچنین قرار بر ساخت یکی از بخش های فیلم "طهران - تهران" توسط داد بود که به علت شدت گرفتن بیماری فقط دو بخش از آن به کارگردانی داریوش مهرجویی و مهدی کرم پور ساخته شد.
سیف الله داد سرانجام روز ششم مرداد سال 1388 در سن 54 سالگی پس از سال ها مبارزه با بیماری سرطان به علت سکته قلبی در تهران درگذشت.
گزارش:‌ایرنا