کراک خطرناکترین ماده اعتیاد آوری است که تا کنون به بازار آمده و به حدی وابستگی آور است که یک بار مصرف آن، فرد را معتاد می کند و اگر جوانان و خانواده‌ها عمق فاجعه استفاده از این ماده را درک نکنند نسل جوان در معرض تهدیدی جدید و جدی قرار خواهد گرفت.

کراک ماده ای محرک است که در فرآیندی از تصفیه کوکائین بدست می‌آید و ماده به دست آمده در این فرآیند، قوی تر از کوکایین بوده و در دسته مواد مخدر انرژی زا قرار می ‌گیرد.
اما کراکی که در ایران رایج است ماده جدیدی است که هیچ شباهتی به کراک به دست آمده از کوکایین ندارد و از مشتقات هرویین است و به مراتب قوی تر و خطرناکتر از هرویین و تریاک است و اعتیاد بسیار سنگینی را به دنبال دارد.
یکی از دلایل مهم شیوع مصرف این ماده مخدر، مصرف راحت، بی بو و زود اثر بودن آن است و مهمتر از همه اینکه گفته می شود مصرف این ماده اعتیادآور نیست.
کسانی که مصرف تریاک به صورت کشیدنی دارند با توجه به دردسرهای این نوع مصرف، نظیر بوی قوی و شناخته شده آن و همچنین زمان قابل توجه برای مصرف و نیاز به مکان امن، تحت تأثیر اطلاعات غلط و تبلیغات مواد کراک قرار گرفته و به مصرف آن گرایش پیدا می‌کنند.
مصرف کنندگان کراک در ابتدا با مقادیر بسیار کم شروع می‌کنند و پس از مدتی نقطه تحمل آنان بالا رفته و دوز مصرفی شان به شدت افزایش می یابد.
کراک کرم رنگ و شبیه گل، کمرنگ است که آن را معمولا بر روی سوزن یا سنجاق گذاشته و با حرارت دادن، با لوله می‌کشند و هنگام استعمال بویی از آن استشمام نمی‌شود. در حقیقت کراک همان هرویین با درجه خلوص بالا است.
در اوایل، مصرف‌کنندگان نمی‌دانستند که این ماده هرویین است زیرا از گذشته برای مصرف‌کنندگان تریاک، هرویین یک خط قرمز تلقی می‌شد که به راحتی سراغ آن نمی‌ رفتند.
اما آمدن ماده‌ای با نام جدید کراک که علایم خماری تریاک را برطرف می‌کرد، باعث شد که عده‌ای ندانسته پا به وادی هرویین بگذارند.
این عده که حاضر نبودند به هرویین آلوده شوند، ندانسته به مصرف موادی روی آوردند که بدتر از هرویین و همان هرویین خالص است.
عضو مرکز ملی مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در این خصوص گفت: کراک دارای چند خاصیت است که آن را به خطرناکترین ماده مخدر تبدیل کرده است.
دکتر "علیرضا نوروزی" در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا افزود: یکی از این ویژگی ها، بالا بودن ماده موثره نسبت به هرویین است که باعث شده است کراک توانایی بسیار بالایی برای ایجاد وابستگی در افراد داشته باشد ضمن اینکه افرادی که این مواد را مصرف می کنند ممکن است به سمت مصرف تزریقی کشیده شوند که خطرات بسیاری را به دنبال خواهد داشت.
وی یکی از مهمترین خطرات مصرف تزریقی کراک را بیش مصرفی عنوان کرد و گفت: بیش مصرفی باعث مسمومیت شدید خواهد شد و حتی ممکن است به مرگ فرد منجر شود.
عضو مرکز ملی مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: مصرف تزریقی کراک، ابتلا به بیماری های روانی مانند افسردگی را افزایش می دهد و باعث افت شدید کارکرد فرد شده و مشکلات شغلی و خانوادگی متعددی را برای وی ایجاد خواهد کرد.
دکتر نوروزی افزود: تزریق مشترک همچنین خطر ابتلا به بیماری های عفونی که از طریق خون منتقل می شود مانند ایدز و هپاتیت را افزایش می دهد و فرد معتاد به کراک پس از حدود دو سال مصرف به ناتوانی کامل می رسد.
وی آسیب شدید مغزی و ابتلا به بیماری های روانپزشکی را از جمله عوارض مصرف کراک عنوان کرد و گفت: خطر مرگ و میر در بین مصرف کنندگان کراک نسبت به سایر معتادان بسیار بیشتر است.
نوروزی اعتیاد به کراک را قابل درمان دانست و افزود: شیوه درمان این نوع اعتیاد، به صورت ترکیبی از روش های دارو درمانی و روان درمانی طولانی مدت است.
وی ادامه داد: مشکلات و آسیب های مغزی ناشی از مصرف این مواد نیز در صورت ادامه درمان به صورت طولانی مدت، تا حدود زیادی قابل درمان است.
پزشک متخصص داخلی و فعال در درمان اعتیاد نیز گفت: دردهای عضلانی و شکمی، دل پیچه، عطسه، آبریزش بینی، ریزش اشک، خمیازه، سیخ شدن موها، افت فشار خون و پایین افتادن ضربان قلب از علایم و عوارض محرومیت از کراک است.
دکتر "بیات رحیمی مقدم" افزود: "متادون و بوپر نورفین" برای درمان کراک تجویز می‌شود و این داروها کمک می‌کند که علایم محرومیت از مصرف به حداقل کاهش یابد و وسوسه و تمایل به ماده مخدر تا حدود زیادی کنترل شود.
وی، نگرانی و بیقراری شدید برای تهیه دوباره کراک، سر درد وافسردگی شدید، از بین رفتن انرژی بدنی و بی اشتهایی و داشتن حس نفرت نسبت به خود را از علایم فرد معتاد به کراک ذکر کرد.
مدیرکل درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز گفت: کراک یک ماده مخدر سنگین در رده هرویین و از مشتقات تریاک است که به علت وابستگی شدید جسمی و روانی که در فرد ایجاد می کند، درمان آن نیازمند به کار گرفتن درمانگران آموزش دیده و صرف زمان کافی و همچنین جلب انگیزه بیماران برای مشارکت در درمان است.
"محمدباقر صابری زفرقندی" در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا افزود: عوارض کراک شبیه هرویین است و ضمن اختلال در سیستم قلب و عروق، اعصاب و روان، سیستم گوارشی و ادراری، باعث کاهش بهداشت فردی و عوارض ناشی از آن می شود و با کاهش عملکرد شغلی، خانوادگی و اجتماعی، فرد را مستعد آسیب های دیگر می کند.
وی درباره شمار مصرف کنندگان کراک در کشور گفت: پژوهشی برای تعیین میزان شیوع و ترکیب جمعیتی مصرف کنندگان مواد از سوی مراجع ذیربط در حال انجام است که بزودی اطلاعات به روز شده آن اعلام می شود.
صابری زفرقندی اظهار داشت: مرگ و میر معتادان به کراک بیشتر به علت بیش مصرف مواد و بیماری های همراه از جمله بیماری های ناشی از رفتارهای پرخطر است و علاوه بر این، الگوهای مصرف پرخطر مانند مصرف تزریقی نیز در افزایش مرگ و میر نقش دارد.
به باور کارشناسان، الگوی مصرف مواد مخدر در حال دگرگونی و چرخشی عجیب به سمت مواد مخدر جدید شامل کراک و شیشه است که در این میان کراک جایگاه نخست را به خود اختصاص داده است بنابراین آگاهی خانواده ها باید در این خصوص بیش از پیش افزایش یابد.