آمارهای جدید سازمان ثبت احوال کشور نشان می دهد در سه ماهه اول امسال ازدواج 12 هزار و 88 دختر و پسر کمتر از 20 سال به ثبت رسیده که 9 هزار و 863 زوج آنها کمتر از 15 سال سن داشته اند.

 به گزارش سازمان ثبت احوال، در سال گذشته 29 هزار و 831 دختر و پسر کمتر از 15 سال در کشور با یکدیگر ازدواج کرده بودند.

این آمار نشان می دهد، پایین ترین میزان ازدواج زودهنگام متعلق به شهر تهران و بیشترین آن مربوط به مناطق روستایی استان های اصفهان و سیستان و بلوچستان بوده است.

جامعه شناسان معتقدند: فقر فرهنگی، پایبندی به اصول و رعایت سنن قدیمی و سنتی توسط بسیاری از این خانواده ها سبب شده تا دختران و پسران کم سن و سال حتی نوجوان گرفتار معضلات متعدد ناشی از ازدواج زودهنگام شوند.

به باور آنان، ازدواج دختر و پسر در دوران کودکی یا نوجوانی، تبعات منفی و آسیب های اجتماعی زیادی را در آینده بر آنان تحمیل خواهد کرد زیرا بچه هایی که هنوز به بلوغ فکری مناسب و سطح آگاهی کامل از شرایط زندگی نرسیده اند، باید بار سنگین زندگی را ناخواسته و تنها براساس خودخواهی های والدین بر دوش کشند.

?مهناز فرهمندی? جامعه شناس در این زمینه گفت: دختران کمتر از 15 سال بیش از پسران قربانی فقر فرهنگی و حتی فقر مالی خانواده های خود می شوند.

وی افزود: در بسیاری از روستاها و شهرهای استان های خوزستان و سیستان و بلوچستان، والدین نگهداری و مراقبت از فرزندان دختر را به معنای تحمل هزینه و بار اضافی بر خانوار محسوب کرده لذا تلاش می کنند با شوهر دادن او، نه تنها هزینه های خانواده را کاهش دهند بلکه گاه با دادن دخترانشان به افراد پولدار به وضعیت اقتصادی و اجتماعی خود نیز سامان دهند.



** طلاق در ازدواج های زودهنگام شایع تر است

فرهمندی با بیان اینکه ازدواج های زودهنگام در سنینی روی می دهد که افراد در آن به مرحله بلوغ فکری و عقلانی نرسیده اند، گفت: بنابراین زوجین در انتخاب شریک زندگی خود نمی توانند هیچ نقشی را ایفا کنند به طوری که پس از گذشت مدتی و بعلت ناتوانی در اداره زندگی تصمیم به طلاق و جدایی می گیرند.

این جامعه شناس افزود: والدین براساس سنت ها و باورهای غلط خود باعث می شوند فرصت انتخاب از دختران و پسرانشان که به قدرت عقلانی و حتی جنسی کامل نرسیده اند، گرفته شود و زوج کم سن و سال مجبور است از کودکی یکسری مسوولیت های سنگین زندگی را به دوش بکشد.

فرهمندی تصریح کرد: در ازدواج های زودهنگام، زوجین دچار افسردگی های بلوغ زودرس می شوند که اگر بخواهند به زندگی خود ادامه دهند یک زندگی اضطراری خواهند داشت و در صورت طلاق نیز افرادی شکست خورده و ناکام در اجتماع محسوب می شوند که بسیاری از فرصت های زندگی خود مانند حق انتخاب همسر را از دست داده اند.

وی با اشاره به اینکه مداخله دولت در این زمینه ضروری است، خاطرنشان کرد: اطلاع رسانی و آموزش مهارت های زندگی به والدین بویژه در مناطق محروم و روستایی در زمینه عوارض و عواقب جبران ناپذیر ازدواج های زودهنگام و دوران کودکی بسیار ضروری است.

?حسین آقاجانی?جامعه شناس و استاد دانشگاه تهران نیز معتقد است: این مسئله باید از دیدگاه مردم شناسی مورد مطالعه قرار گیرد و ضمن آشنایی با فرهنگ ها و خرده فرهنگ ها، دلایل این تصمیمات را ریشه یابی کنیم.

وی با بیان اینکه برای انجام ازدواج رعایت قوانین مدنی، شرعی و عرفی ضروری است، ادامه داد: قوانین مدنی راجع به ازدواج و شیوه همسرگزینی است که به طور قانونی به آن پرداخته شده و شرایط و ویژگی های ازدواج از منظر قانونی مورد بررسی قرار گرفته است.

به گفته وی، قوانین شرعی نیز براساس دین و شرع هر جامعه ای شرایطی را برای ازدواج در نظر گرفته و قوانین عرفی نیز براساس فرهنگ و شرایط اجتماعی هر جامعه بنا نهاده می شود.

استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه بسیاری از این خانواده ها معتقدند ازدواج در سن پایین مشکلی ایجاد نمی کند و در واقع یک رسم در میان آنها محسوب می شود، تصریح کرد: در کشور ما خرده فرهنگ ها و قبایل مختلفی وجود دارد که این عوامل نیز سبب شده فرهنگ ها و قوانین متعددی برای ازدواج در کشور وجود داشته باشد.

وی با بیان اینکه ازدواج های زودهنگام خسارات زیادی برای کودکان بویژه دختران در پی خواهد داشت، گفت: ازدواج در سن کم باعث می شود که دختران از نظر جسمی و روحی در شرایط بد و ناگواری قرار گیرند.

آقاجانی تصریح کرد: بسیاری از کودکان که مجبور به ازدواج در سنین کودکی هستند هنوز در حال و هوای بازی هستند و نمی توانند جایگاه خود را در خانواده بیابند.

وی گفت: این کودکان بیشتر در زندگی سرخورده می شوند و هیچگاه احساس استقلال نمی کنند و حتی نمی توانند فرزندان مستقل و جامعه پذیری را تربیت کنند.