ام اس یک بیماری عصبی است که بیشتر در افراد باهوش ، جوان و زنان بروز پیدا می کند و تحقیقات نسان می دهد که این بیماری در کل جهان رو به افزایش است.

شمار مبتلایان به ام اس در ایران به حدود 50 هزار نفر می رسد و آمار این بیماری در زنان سه برابر بیشتر از مردان بروز می کند.
تحقیقات جدیدی که در خصوص میزان شیوع این بیماری در کشور انجام شده حاکی از این است روند افزایش این بیماری به سمت جوانتر شدن هم پیش رفته به طوری که نتایج یک تحقیق نشان می دهد در یکسال اخیر
شمار مبتلایان به ام اس که در سن زیر 16 سال بوده اند نسبت به سال های گذشته بیشتر شده است.
بیماری ام اس (مولتیپل اسکلروزیس) یکی از شایعترین بیماریهای دستگاه اعصاب مرکزی (مغز و نخاع) است که در اثر تخریب غلاف میلین ایجاد می شود.
میلین غلافی است که الیاف عصبی را احاطه می کند و در انتقال سریع امواج عصبی نقش بسیار مهمی دارد و
در حالت طبیعی با وجود این غلاف، امواج عصبی سریع منتقل و حرکات موزون و هماهنگ بدن حاصل می شود.
در بیماری ام اس این غلاف عصبی تخریب می شود و امواج عصبی از مغز به خوبی انتقال نمی یابد و در نتیجه آن، علایم مختلف بیماری ام اس ظاهر می شود.
نکته دیگری که در مورد این بیماری عصبی پیش رونده باید مورد توجه قرار گیرد درگیر شدن افراد جوان و در واقع قشر فعال جامعه است که همین امر ضرورت پرداختن و بررسی این بیماری را در کشور بیشتر می کند.
اما نکته ای که ضرورت پرداختن به ام اس را بیشتر می کند شیوع سه برابری آن در زنان است، زنان به عنوان مادر خانواده و نقش محوری آنها در خانواده هر عاملی که سلامت آنها را تحت تاثیر قرار دهد ، تاثیر مستقیمی بر سایر اعضای خانواده دارد.
در مورد اینکه چرا این بیماری در ایران نسبت به کشورهای منطقه سیر ابتلای پر شتاب تری دارد برخی عنوان می کنند این امر ناشی از بالا رفتن قدرت و توان تشخیصی و استفاده از ابزارهای مجهز تشخیصی است اما در گفت و گویی که با متخصصان و کسانی که در زمینه این بیماری تحقیق می کنند این فرضیه را عامل افزایش ابتلا نمی دانند.
در همین خصوص دکتر "محمد علی صحرائیان" نایب رییس انجمن ام اس ایران در گفت و گو با ایرنا گفت:هنوز به طور علمی و اثبات شده دلیلی برای این افزایش شیوع عنوان نشده چون تا به حال مورد بررسی قرار نگرفته است بنابراین پاسخ به چرایی افزایش ام اس در ایران نیاز به تحقیق و بررسی علمی دارد.
وی ادامه داد: در عین حال نمی توان گفت، علت این افزایش در مقایسه با گذشته ، بالا رفتن قدرت تشخیص بهتر و استفاده از ابزار و تجهیزات پیشرفته است.
به گفته وی، اگر تجهیزاتی همچون ام آر آی و کلا تشخیص بهتر این بیماری باعث بالا رفتن شمار مبتلایان به ام اس شده، پس باید الان تعداد زیادی بیماران مبتلا به ام اس باشند که از قبل مبتلا بوده و تا به حال تشخیص داده نشده اند.
رییس کمیته علمی انجمن ام اس ادامه داد: این درحالی است که عمده بیماران مبتلا به ام اس افراد جوانی هستند که برای اولین بار در چند ماه یا یک سال اخیر گرفتار این بیماری شده اند و اینطور نیست که از زمان های گذشته مبتلا بوده اند و تا به حال کسی بیماری آنها را تشخیص نداده است.
به گفته این محقق فعال در زمینه ام اس، بنا بر نتایج جدیدترین تحقیق انجام شده در تهران در خصوص میزان شیوع ام اس شمار بیماران زیر 16 سال مبتلا به ام اس طی یک سال اخیر افزایش یافته است.
وی تصریح کرد: بر اساس همین تحقیق که در نشریه یوروپین نورولوژی (European Neurology) به چاپ رسیده متوسط سن ابتلا به ام .اس در تهران 27 سال است.
بر اساس نتایج همین تحقیق میزان شیوع ام اس در تهران 51 نفر در هر صد هزار نفر جمعیت است و در زنان سه برابر بیشتر از مردان شیوع دارد.
دکتر صحرائیان اظهار داشت: نتایج یک بررسی در اصفهان نیز نشان می دهد میزان شیوع ام اس در اصفهان به 43 نفر در صد هزار نفر جمعیت می رسد.
بیشتر مبتلایان به ام اس در کشورهای اروپای شمالی و آمریکای شمالی هستند و کمترین میزان شیوع آن در مناطق استوایی است.
شیوع ام اس در کل جهان رو به افزایش اما این میزان شیوع در ایران نسبت به کشورهای منطقه سیر صعودی پر شتاب تری دارد .
هم اکنون شمار مبتلایان به ام اس در جهان به دو و نیم میلیون نفر می رسد و در ایران نیز آمار دقیقی وجود ندارد اما آمار تقریبی آن به حدود 50 هزار نفر می رسد.
این متخصص مغز و اعصاب در پاسخ به اینکه چرا میزان شیوع ام اس رو به افزایش است، گفت: عوامل مختلفی همچون قرار نگرفتن در معرض آفتاب و کمبود ویتامین دی در سنین خاصی به خصوص در سن زیر 15 سال احتمال ابتلا به ام اس را بیشتر می کند. و کاهش ویتامین دی بدن یکی از زمینه های ابتلای به ام اس می تواند باشد.
وی در پاسخ به اینکه استرس چقدر در بروز ام اس نقش دارد گفت: بدون شک استرس و تنش های وارده به فرد باعث شدت یافتن بیماری می شود و مشاهده شده است بیماران مبتلا به ام اس که در معرض استرس قرار می گیرند ، شدت حملات بیماری آنها بیشتر می شود اما اینکه به طور قطعی یکی از علل ایجاد بیماری باشد به طور علمی بررسی نشده است.
رییس کمیته علمی انجمن ام اس خاطر نشان کرد: بر حسب اینکه ام اس کدام قسمت دستگاه عصبی مرکزی را درگیر کند، علایم مختلفی پدیدار می شود.
وی اضافه کرد:شایعترین علامت ام اس درگیری عصب اپتیک یا درگیری عصب چشمی است که بیمار با مشکل تاری دید به پزشک مراجعه می کند.
وی افزود: بیمار برای چند روز یا چند هفته دچار تاری دید در هر دو چشم یا یک چشم خود می شود. ممکن است تاری دید با درمان و یا بدون درمان برطرف شود و بیمار احساس بهبودی کند، اما با معاینه، پزشک متوجه التهابات عصب چشمی می شود و با بررسی های بیشتر بیماری ام اس تشخیص داده می شود.
علایم دیگر ام اس ، ضعف در اندام ، احساس گزگز و خواب رفتن در دست، احساس بی حسی در پاها تا ناحیه کمر ، عدم تعادل و اختلال در راه رفتن است.
دکتر "سعید شاه بیگی" متخصص مغز و اعصاب نیز در این زمینه در گفت و گو با ایرنا گفت: شیوع ام اس در کل کشور رو به افزایش است و بیشتر این بیماران در رده سنی 20 تا 40 سال قرار دارند که بیشتر افراد جوان، فعال و با هوش جامعه هستند و در دنیا به این نکته توجه خاصی می شود.
این متخصص در پاسخ به علت افزایش شیوع ام اس در کشور گفت: آنچه مسلم است افزایش شمار مبتلایان به ام اس در کشور طی سال های اخیر است که عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، عوامل محیطی و تغییر در سیستم ایمنی بدن و عفونت ها در بروز آن نقش دارند اما اعلام علت مشخص آن معلوم نیست.
شاه بیگی ادامه داد: تغییرات محیطی مانند نور نیز بر این عارضه تاثیر دارد و دیده شده در کشورهایی مانند کانادا و انگلیس که میزان ام اس بالاست مردم با نور آفتاب تماس کمتری دارند.